για την Μακεδονία & την Θράκη
Λίγες ημέρες μετά την κατάληψη της Ελλάδας από τα Γερμανικά στρατεύματα το 1941, η τότε βουλγαρική κυβέρνηση του τσάρου Βόρις, απαίτησε και έλαβε από τον Χίτλερ ως «δώρο» για τη συμμετοχή της στον πόλεμο, στο πλευρό των Ναζί, τον στρατιωτικό έλεγχο της ανατολικής Μακεδονίας και της δυτικής Θράκης.Από τις 5 Μαΐου του έτους 1943 καταλαμβάνονται όλες οι δημόσιες θέσεις από βουλγαρικές διοικητικές αρχές και η Αν. Μακεδονία και η Δυτ. Θράκη αποτελούν στο εξής ιδιαίτερη επαρχία του βουλγαρικού κράτους με το όνομα «Μπελομόριε», από το Bjalo More, όπως ονομάζεται, στα βουλγαρικά, το Αιγαίο.
Η φασιστική κυβέρνηση της Σόφιας επιδίωξε εξ αρχής τον ταχύτατο εκβουλγαρισμό της περιοχής και την προσάρτησή τους στη βουλγαρική επικράτεια.
Περισσότεροι από 100.000 Έλληνες κάτοικοι, αναγκάστηκαν να πάρουν το δρόμο της προσφυγιάς, περνώντας το Στρυμόνα και καταφεύγοντας δυτικά από τη βουλγαρική ζώνη, γνωρίζοντας τη σκληρότητα του βουλγαρικού κατοχικού στρατού και τα ασφυκτικά εναντίον τους μέτρα της βουλγαρικής διοίκησης.
Η κατάσταση αυτή, ξεσηκώνει τον ελληνικό λαό από τη μία έως την άλλη άκρη της χώρας και διοργανώνονται ογκώδη συλλαλητήρια σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και όλες σχεδόν τις πόλεις και κωμοπόλεις της Μακεδονίας.
ΟΜΟΨΥΧΙΑ – ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ:
Το μεγάλο συλλαλητήριο της Αθήνας προετοιμάστηκε από το ΕΑΜ αλλά πήραν μέρος πατριώτες & μέλη όλων των αντιστασιακών οργανώσεων.
Χιλιάδες πολίτες αψήφησαν τον Φόβο και διαδήλωσαν για να μην παραχωρηθεί η Μακεδονία και η Θράκη στους Βούλγαρους.
Το πρωί της 22ας Ιούλη 1943, στην Αθήνα είχε σταματήσει κάθε κίνηση.
Οι εργάτες είχαν κατέβει σε απεργία. Τα δημόσια γραφεία και τα καταστήματα έκλεισαν και
στους έρημους δρόμους κυκλοφορούσαν περίπολοι στρατευμάτων κατοχής και Ελλήνων αστυνομικών.
Σε επίκαιρα σημεία της πρωτεύουσας, οι Γερμανοϊταλοί είχαν στήσει πολυβόλα.
Αλλά, κατά τις 10 το πρωί οι δρόμοι άρχιζαν να ζωντανεύουν !!!
Οι Αθηναίοι κατέφθασαν στους προκαθορισμένους χώρους των συγκεντρώσεων.
Οι πλατείες στα Εξάρχεια και στου Ψυρρή, στο Κολωνάκι, στο Μοναστηράκι, η Πλατεία Λαυρίου, η Ομόνοια και άλλα κεντρικά σημεία της πρωτεύουσας πλημμύρισαν από χιλιάδες πατριώτες.
Με ξεδιπλωμένες ελληνικές σημαίες και πλακάτ, οι συγκεντρωμένοι προχώρησαν προς το κέντρο.
Λαοθάλασσα ο κόσμος από τις συνοικίες.
Η ατμόσφαιρα ήταν εξαιρετικά τεταμένη.
Φυσικά, οι Αθηναίοι φοβούνταν ότι θα χυθεί αίμα αλλά κατέβηκαν στους δρόμους.
Άοπλοι....
«…Ανέβαιναν τα παιδιά προς τα ανάκτορα τραγουδώντας “Σε γνωρίζω από την κόψη” και σείοντας τα λάβαρα ανάμεσα από τους έκπληκτους πάνοπλους Γερμανοιταλούς…Οι πορείες συγκλίνανε προς την Πανεπιστημίου.
Ο ένας έπαιρνε δύναμη από τον άλλο. Φωνές, τραγούδια, συνθήματα έσκιζαν τον αέρα και όλοι αισθάνονταν νικητές ! Σύντομα βρέθηκαν απέναντι στα τανκς και τους αδίστακτους Γερμανούς.
Οι Γερμανοί ήσαν έξαλλοι, έξι ώρες οι Γερμανοί ούρλιαζαν από λύσσα, γιατί δεν μπορούσαν ποτέ να φανταστούν ότι θα ήταν δυνατόν να κινηθεί ένας τεράστιος όγκος 400 χιλιάδων άοπλων ανθρώπων με τέτοιο συντονισμό και ακρίβεια…».
Με το μέτωπο της διαδήλωσης να κοιτά προς την κατεύθυνση του Συντάγματος στην Πανεπιστημίου, στο ύψος του Οφθαλμιατρείου, οι Γερμανοί με άρματα StuG III πετάγονται από την Ομήρου επιχειρώντας να κλείσουν τον δρόμο στους διαδηλωτές.
Εκείνη τη στιγμή η 17χρονη Παναγιώτα Σταθοπούλου βλέποντας τα δύο ερπυστριοφόρα των Γερμανών, κρατώντας την Ελληνική Σημαία στα χέρια, ορμά, παίρνοντας θάρρος από κάτι σαν απόκοσμη δύναμη και βαδίζοντας γρήγορα (σχεδόν τρέχοντας) ορμά κατά πάνω στο προπορευόμενο από αυτά. Μια ριπή από πολυβόλο την διαπερνά, ρίχνοντάς την στην άσφαλτο. Αυτό όμως το απίστευτο θάρρος της Σταθοπούλου δεν ξεψυχά μαζί με την ίδια, αλλά λες και ξεπηδά από το κορμί της και βρίσκει στο δρόμο του μια άλλη νέα κοπέλα που έμελε να γίνει κι αυτή ηρωίδα, την 19χρονη φοιτήτρια Κούλα Λίλη.
Το θάρρος της διπλό και
τρίδιπλο.
Με την Σταθοπούλου να
κείτεται νεκρή μέσα στα αίματα,
τρέχει και πηδά
επάνω στο γερμανικό άρμα.
Ο αρχηγός πληρώματος του
οχήματος ήταν έξω από τον πύργο του και βλέποντας την Λίλη να
ορμά επάνω του
σαστίζει προς στιγμή. Δεν μπορούσε να πιστέψει ότι
υπήρχε άνθρωπος -πόσο μάλλον μια νεαρή
κοπέλα μόλις 19 ετών- που θα μπορούσε να μην τρομάξει από το θέαμα
του σίδερου και των όπλων. Και όμως η κοπέλα με το
μπαλωμένο ξυλοπάπουτσό της αρχίζει να κτυπά τον Γερμανό με μανία. Δεν
λογάριαζε αν σε λίγα
δευτερόλεπτα θα ήταν νεκρή. Ούτε
καν το σκεπτόταν. Είχε πάρει ήδη την απόφασή
της. Και ας έπεφτε σε λίγο νεκρή
δίπλα στη φίλη
της …
"…Μέσα στο πανδαιμόνιο που ακολούθησε, άοπλοι νέοι ορμούν πάνω στους ιταλογερμανούς στρατιώτες και καταπάνω στα σιδερένια τάνκς !
Οι γνώμες για τους νεκρούς διίστανται. Άλλοι μιλούν για 30 νεκρούς και άλλοι για 53.
Οι τραυματίες ήσαν 100-άδες..."
Ο αγώνας αυτοθυσίας του λαού μας δεν πήγε χαμένος !
Τα βρώμικα «δώρα» του Χίτλερ
στην φασιστική Βουλγαρική κυβέρνηση δεν μπόρεσαν να υλοποιηθούν ποτέ.
Τα σταμάτησαν, με τα κορμιά τους, τα
καλύτερα παιδιά του ελληνικού λαού.
Οι ραδιοσταθμοί όλου του αγωνιζόμενου, τότε, κόσμου ενάντια στο φασισμό (Λονδίνο, Παρίσι, Μόσχα, Ν. Υόρκη) υποκλίθηκαν στη μεγαλύτερη & εμβληματικότερη διαδήλωση που έγινε ποτέ στην κατεχόμενη από τους ναζί Ευρώπη, με την πατρίδα μας να δίνει, για ακόμη μία φορά, κουράγιο στη δοκιμαζόμενη ανθρωπότητα.
Ένας δημοσιογράφος ο Π. Πατρίκιος θα αναφέρει ότι αργά τη νύχτα βρέθηκε σε ένα μικρό σπιτάκι της οδού Αχαρνών όπου κάποια νέα παιδιά ξενυχτούσαν πάνω από ένα φέρετρο.
Ήταν αυτό της Παναγιώτας Σταθοπούλου !
Οι ΕΠΟΝίτες είχαν καταφέρει να διασώσουν το σπαραγμένο σώμα της μικρής τους φίλης και αγαπημένης συναγωνίστριας !
«Η εικόνα που αντίκρισα ήταν συγκλονιστική. Σ’ ένα φτωχό, ταπεινό φέρετρο είχαν εναποθέσει την κοπέλα, τη νεαρή σημαιοφόρο της διαδήλωσης. Γύρω στο φέρετρο, νέα παιδιά, συναγωνιστές, παραστάτες στην αγρυπνία, ώσπου να φτάσει η ώρα για την κηδεία.
Όλα φτωχά, θεόφτωχα.
Ένα άσπρο σεντόνι κάλυπτε το κορμί, κακοποιημένο από το τανκ.
Πρόσωπο πανέμορφο. Ήρεμο, καθαρό. Ξανθιά, χρυσαφένια τα μαλλιά σαν τον ήλιο στεφάνωναν το πρόσωπο γιομάτο φακίδες.
Ένας γείτονας, φίλος των παιδιών, μέτρησε τις λίγες δραχμές που είχε κι έτρεξε να φέρει λίγα λουλούδια για να μπουν στο φέρετρο…».
Ο συγγραφέας Ηλίας Βενέζης έγραψε γι΄ αυτήν:
«…κοιμήσου μικρή ελληνίδα, έκανες όνειρα για το μέλλον ...τα όνειρα δεν θα ‘ρθουν πια για σένα… θα ’ρθουν, όμως, για όλα τα άλλα κορίτσια & τ’ αγόρια του τόπου σου, καθώς και για τα κορίτσια & τ’ αγόρια όλου του κόσμου …κι αυτά θα σε θυμούνται και θα σ’ ευλογούν επειδή με το αίμα σου άγιασες τα όνειρά τους…»
Η πέτρα είν’ ο θάνατος
η πέτρα είν’ η ζωή μου,
φυτρώσαν άσπρα γιασεμιά
μες στην αναπνοή μου.
Είμ’ ένα δέντρο έρημο
στην πέτρα σπάει η φωνή μου,
δεν μπαίνει αγέρας μήτε φως
στεγνώνει το κορμί μου.
Η πίκρα αυτή της μάνας μου
είναι η πηγή του κόσμου,
φέρτε κρασί φέρτε φωτιά
να κάψω τον καημό μου....
Μάνος Χατζιδάκις